بخش پایانی| از ناتوانی علم در درمان کرونا تا مجاهدت و ایثار روحانیت
اشاره: در حالی که تقریبا حدود دوماه از شیوع کرونا در کشور می گذرد و افراد زیادی با این ویروس دست و پنجه نرم میکنند و درمان قطعی برای آن پیدا نشده است، جهادگران عرصه سلامت از کادر درمانی تا نیروهای جهادی، تمام تلاش خود را به خرج دادهاند تا از مرگ و میر بیشتر مبتلایان به این ویروس منحوس جلوگیری کنند.
در این بین نکات بسیاری قابل تامل است، نقش علم پزشکی و دیگر علوم در مواجهه با این بیماری، زحماتی که در جامعه اسلامی بدون چشمداشتی در حد انجام فعالیت در حد اجرا و چگونگی برخورد مردم در مواجهه با این بیماری و تعاملاتشان با یکدیگر باید مورد کنکاش و بازنگری قرار گیرد.
حجتالاسلام عباس علی واشیان، استاد حوزه و دانشگاه در گفتوگویی با خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا به چنین مطالبی اشاره میکند که متن آن تقدیم مخاطبان و علاقه مندان می شود.
برای دیدن فیلم این بخش از متن کلیک کنید
اقرار علمی درباره ویروس کرونا
علم ما باید اقرار کند و ما باید به خود تکانی بدهیم و متوجه باشیم که همه چیز دست ما نیست؛ علم چقدر پیشرفت کرده است؟ با هر پیشرفتی که تاکنون داشته با هر رشدی که در نگاه میکروسکوپی و میکروسکوپهای الکترونیک و در نگاه ماکروسکوپی و رصد کهکشانها در دنیا اتفاق افتاده است حتی در علوم پزشکی، با این حال امروز بشر اقرار میکند، دستمان خالی است. یعنی هر چه تلاش کردیم و رشد علمی کردیم، جوابگو نیست.
کسانی که دین ندارند میگویند باید سراغ قدرت برتری برویم که بتواند ما را کمک کند؛ کدام قدرت برتر است که قدرتی برتر از آن نیست؟ کدام قدرت و عالم است که علمی فراتر از آن نیست؟ کدام قادری است که قدرتی برتر از قدرت او نیست؟ این وجود واجب الوجود تنها خداوند متعال است.
آنجا که بشر به علم خود مغرور میشود، به جایی میرسد که متوجه میشود بر خلاف آنچه فکر میکرد، محدودیت دارد و میگوید که درمان این بیماری از دست من خارج است؛ این میکروب یا منشأ بیماری، این ویروس تغییر حالت میدهد، در شرایطی است که بشر از درمان آن عاجز است.
هرچند این مسأله رشد علم را متوقف نمیکند، چون خداوند مرتب عقل انسان را تحریک به فکر کردن میکند؛ چون یک لحظه فکر کردن بهتر از هزار سال عبادت است؛ ولی انسان علیرغم این همه تلاش گاهی اوقات نیاز است که تلنگری بخورد که همه چیز تو نیستی، باز هم باید سراغ خالق و خدای خود بروی که منشأ همه تغییرات و تأثیرات است.
اگر خداوند متعال بخواهد با لطف و کرم خود بزرگترین عذابها را بر میدارد و اگر بخواهد شما را در مقام ابتلا و امتحان قرار میدهد؛ امیدواریم این اتفاقی که در حال رخ دادن است، در آنها که اهل دنیای محض و مغرور به علم خود بودند، تلنگر و انقلابی ایجاد کند.
عابدان و مؤمنان هم شرایط را بهترین شرایط رشد میبینند، چون خداوند سعادت را در صبر بر گناه، طاعت و مصیبت قرار داده است؛ اگر این مصیبت و امتحان الهی باشد، خداوند ما را امتحان میکند که تا چه اندازه در مسیر عبور از این ابتلا و امتحان صبور هستیم.
برای دیدن فیلم این بخش از متن کلیک کنید
بزرگترین درسی که می توان از بحران کرونا گرفت
«خود مراقبت معنوی» زاویه دیگری است که میتوان به کرونا، بیماری این روزها نگریست؛ خیلی از افراد جامعه، بدون اینکه کمترین احساس نامطلوبی داشته باشند، زندگی خود را میکنند، به نکات عقلی و علمی توجه دارند، ماسک میزنند، دستهایشان را میشویند، فاصله مناسب را رعایت میکنند، اما ارامش دارند.
آیات نخستین سوره طلاق، مصداقی را بیان میکند که در شرایطی که از همه چیز میبریم و احساس تنهایی میکنیم، میتوانیم از آن استفاده کنیم؛ «وَيَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لَا يَحْتَسِبُ ۚ وَمَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ ۚ إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ ۚ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَيْءٍ قَدْرًا»؛ اگر قرار شد به جا یا کسی توکل کنی، تنها کسی که میتواند به شما کمک کند خداست؛ اگر به خدا توکل کنید، خداوند برای شما بس است؛ اما نیاز است برای اینکه این اتفاق بیفتد ما ظرف خود را آماده کنیم.
موقعی که خانمهای خانه میخواهند غذا را آماده کنند، سفره و ظروفش را آماده میکنند؛ ظرف باید تمیز و آماده باشد تا غذای خوبی داخل آن ریخته شود؛ ما باید خودمان را آماده کنیم، تنها علتی که باعث شده است دچار نگرانی و اضطراب شویم و سکینه نداشته باشیم، این است که ظرف مهیا نیست؛ ماه رجب که مقدمه ماه شعبان و رمضان است، فرصت مناسبی برای پاک کردن این ظرف وجود است.
حضرت آیتالله بهاء الدینی (ره) استاد اخلاق ما بود که بیان میکرد «هر کدام از ما ظرفی در دست داریم، اختیار داریم که در این ظرف هر چیزی بریزیم، این ظرف گنجایشی دارد، وقتی ما آن را با خوبیها و نیکیها پر میکنیم، دیگر جایی برای بدیها و شرها و گناهان ندارد».
در مراجعه به خدا برای کمک در عبور از این مرحله، باید ظرفمان آماده باشد تا برکاتش را در ظرف وجود ما قرار دهد؛ خودمان را با توبه و استغفار پاک کنیم؛ هر چه بیشتر طلب استغفار و توبه محضر خداوند کنیم، توجه خداوند بیشتر به ما جلب میشود و ما را از مرحله بحران و ناراحتی عبور میدهد.
برای دیدن فیلم این بخش از متن کلیک کنید
تعیین تکلیف بین صله رحم و قرنطینه خانگی
در شرایط موجود به خاطر رعایت مسائل بهداشتی ما را از صله رحم منع کردهاند؛ از سویی دیدن عزیزانمان برایمان دارای اهمیت است و از طرف دیگر رعایت دستورات عقلی و علمی پیشیگیری از بیماریها سلامت خود و اطرافیانمان را حفظ میکند.
وقتی به ملاقات دیگران میرویم که خیری برای ما یا فرد مقابل داشته باشد؛ حال اگر اتفاقی عکس این بیفتد، یعنی در دوره کمون یا پنهان بیماری باشیم یا فرد مقابل باشد، قرار گرفتن در کنار افرادی که آنها را از صمیم قلب دوست داریم باعث شود که این بیماری به دیگری منتقل شود، شرط عقل است که این ارتباط صورت نگیرد؛ اما چگونه میتوانیم این صله رحم را بجا آوریم؟ بهترین شکل این است که بین این دو مسأله جمعی به وجود آوریم؛ یعنی با رعایت حداکثر مراقبتهای پیشگیری از انتقال بیماری، به این موهبتی که خداوند در بهار طبیعت برایمان قرار داده است عمل کنیم.
بهترین شکل این است که در صورت لزوم دید و بازدید، در کوتاهترین زمان، نزدیکترین مکان و با رعایت کلیه اصول پیشگیری این کار را انجام دهیم و اگر عزیزانمان از گروه در معرض خطر هستند، مانند پدر و مادر که تکرار پذیر نیستند، با ارتباط مجازی، تماس تلفنی این ارتباط را برقرار کنیم، چون آنها آسیبپذیر هستند و ممکن است قدرت و توان ما را نداشته باشند و خدای نکرده با انتقال بیماری ما دچار مشکل شوند.
برای دیدن فیلم این بخش از متن کلیک کنید
نگاهی ویژه به جهاد سلامت معنوی طلاب در بحران کرونا
زمانهای است تا بفهمیم خوبهای واقعی چه کسانی هستند؛ چه کسانی در مرحله آزمون و امتحان در میدان باقی میمانند، حس انساندوستی دارند و حاضرند مانند زمان جنگ خودشان را قربانی کنند تا دیگران سالم و سلامت بمانند و بتوانند به آغوش گرم خانواده برگردند؛ کسانی که اکنون وسط میدان حاضر هستند، هر اسمی که دارند، اختیاری، انتخابی، افتخاری، یا کسانی که با روحیه بالا بدون تخصص آنچنانی، عمر خودشان را کنار مریضها گذاشتهاند.
یک دوره طولانی از کسانی غافل بودیم و اجر خدمت شان را به خوبی نمیدانستیم که برای ما زحمت زیادی میکشیدند؛ عزیزان پرستار و پزشک، کسانی بودند که تیمارداری مریضهای ما را انجام میدادند، به بهبودی مریضهای ما کمک میکردند، اگر خودمان را جای یک مادر بگذاریم، شب تا صبح تب فرزندش را میخواهد پایین بیاورد؛ بیخوابی شب تا صبح را تحمل میکند تا بچهاش بهبود پیدا کند؛ اینجا هم عدهای را داریم که تیمار داری و مراقبت از بیمار را انجام میدهد؛ درمان بیماران ما را انجام میدهند.
گروههای دیگری هم هستند که بدون تخصص، در این امتحان رو سفید بیرون آمدهاند؛ عزیزانی از گروهها و صنفهای مختلف که تخصصی در حوزه علوم پزشکی نداشتند اما عزم شان را جزم کردند و در بحران کنونی، با زندگی عادی و روزمره خداحافظی کردند و در کنار کارشناسان و متخصصان قرار گرفتند تا به درمان بیماریهای خانوادههای ما کمک کنند.
عزیزانی کار مراقبت معنوی را در کنار بیماران انجام میدهند؛ حتی فراتر از این کار، فارغ از جایگاه، پست و تحصیلاتی که دارند، لباسهایشان را کنار میگذارند و به عنوان یک نیروی همه فن حریف، با هر توانی که دارند کمک کار این تیمارداری هستند؛ دستیاری در حوزه درمان، انجام خدمات و انتظامات؛ از لحظهای که بیمار وارد میشود، تا لحظهای که خدای نکرده این اقدامات درمانی به نتیجه نرسید، برای دفن فرد حاضر هستند.
شاید شما در فضای مجازی اینها را دیده باشید، اما شاهد مثال و نمونههای آن در این دوران زیاد است؛ دوران امتحان است، در سیل و زلزله، همانند زمان جنگ اینها در صحنه حضور دارند؛ این ایثارگری و شجاعت، از خود گذشتگی، منشأ رسیدن به تعامل است، تا جایی که فرد حتی به خاطر این حضور همسر و فرزندش را هم از دست میدهد، خدایا به برکت وجود خادمان خودت، خادمان قرآن و عترتت، خادمان سلامتت، توفیق خدمت خالصانه به مردم و مخلوقات خودت را ارزانی کن.
برای دیدن فیلم این بخش از متن کلیک کنید
راهکار سبک زندگی اسلامی در مقابله با کرونا
این روزها خیلی از ما ناراحت و متأسف حال و هوای بیماری عجیب و غریبی که مردم را درگیر کرده است؛ حتی ممکن است ما یکی از داغداران این بیماری باشیم؛ زاویه دیگری که میتوانیم به این موضوع بپردازیم «حرکت در سطوح پیشگیری» است؛ چیزی که میتواند در سبک زندگی مسلمانان، مؤمنین و مؤمنات تجلی عینی پیدا کند.
سطوح پیشگیری شامل بهداشت، روشهای پیشگیری از بروز بیماری، درمان برای از بین بردن بیماری و سطح توانبخشی است؛ ممکن است که ناتوانیهایی پیدا کرده باشیم، تلاش میکند که توانمندیهای موجودمان را حفظ کند.
در نگاه علمی، بهداشت بر درمان مقدم است و «پیشگیری قبل از درمان» شعار سازمان بهداشت جهانی بود؛ خیلی از اختلالات و مشکلات در دوران زندگی ما پیش میآید که حتی ممکن است از وجود آنها آگاه نشویم؛ سبک زندگی اسلامی و وحیانی که از طرف خداوند برای ما تعریف شده است و انبیاء و اوصیاء آن را برای ما تبیین کردهاند، تا بفهمیم و عمل کنیم، باعث پیشگیری از ابتلا به این بیماریها و بینیاز از درمان میکند.
مهمترین علت طول عمر زیاد خیلی از افراد، توجه به پیشگیری است؛ ما اگر در تغذیه و خواب مناسب خود، در رفت و آمد خود، در حرکات، سکنات، رفتار و کردارمان به این الگوها توجه کنیم، بیمار نمیشویم و به درمان و تجهیزات بیمارستانی و پزشکان متخصص و نیروهای درمان نیاز نداریم.
سه چهارم آیات قرآن درباره پیشگیری است؛ بنابراین به هم کمک کنیم و با پیشگیری و رعایت نکات بهداشتی مانع از بیماری شویم؛ به این امید که همیشه تن درست و سلامت باشیم./836/ج